STONEHENGE

(Hmun mak danglam chu)



SUNDAY SPECIAL POST

Opeey-a Khiangte

_______________________________________

Stonehenge chanchin hi nikum lama rawn ziah tum tawh kha ka nia, thil dang dang ka buaipui a, ka lo theihnghilh daih mai a. Mahse, hei, tum loh deuhvin ka va hmuchhuak leh hlauh a. tlema zawng tal chu chhiar tur awm ve se a tha alawm tiin, ka rawn phawrhchhuak leh hnuhnawh a ni e.. "Se bo hnua Se Kawng khar ang" em chu a ni lovang chu maw!

Stonehenge hi prehistoric monument a ni a, Wiltshire, England-a awm a ni. Chu chu, Amesbury atanga thlang lam 2 miles (3 km) vela hlaa awm a ni a.
Tin, Salisbury atanga hmar lam 8 miles (13 km) vela hlaa awm a ni. Archaeologists-ho chuan, 3000 BC atanga 2000 BC vela sak kha niin an ring. Stonehenge awmna hmun site leh a chhehvel ramte hi, UNESCO's list of World Heritage Sites-ah kum 1986 khan ziahluh a ni a.

Tin, Stonehenge hi England Crown ta a ni a, English Heritage atanga enkawl a ni bawk a; a chhehvel ram erawh, National Trust ta bik a ni. Stonehenge hi an sak tantirhah Thlanmual atana hman a nih hmel a. Hnuhma velah pawh, 3000 BC vela upa Ruh hmuh a ni.

Lung lian pui pui remkhawm tur hian an construction techniques chu hriatthiam a har hle a, eng thil nge an hman tih hriat theihna tur evidence pawh a awm lo. authors thenkhat chuan, Stonehenge sak nan, builder-te khan, supernatural an hmang tangkai a nih an ring a.

Chuti a nih loh chuan, khatiang taka lung hrawl leh ritte kha nawr sawn theih a ni tlat lo a ni. Wheel leh Pulley system hmuhchhuah a nih hmain prehistoric mite khan engtin nge khatianga lungpui hrawl kha an lum sawn theih ang? Mahse, theory tlanglawn tak pakhat chu, "Thingluang an rem tlar a, a chungah chuan Lungpui an dah a, an nawr tawlh thei a ni." ngaihdan dang lehah chuan, an nawr tawlhna kawngah ran hriak an hnawih nal hmasa a nih ring an awm bawk.

Tun hnai khan, Stonehenge hrilhfiahna theory pahnih a awm a. Society of Antiquaries of London-a Professor leh President ni kawp Geoffrey Wainwright Leh, Bournemouth University-a OBE, Timothy Darvill-te'n Stonehenge hi inenkawl damna hmun niin an ngai a.

He hmuna ruang phum a tam em avang leh, thlan thenkhata Ruh hliam evidence hmuh tur a awm nual avangin, intihdam theihna atana an hmun center niin an ngai. chutih rualin, Stonehenge hi thil hrang hrang tihna hmunah an hmang ve tho niin a lang a, pathian biakna hmunah pawh hman a ni tho bawk niin an ngai a ni.
Tin, Isotope analysis atanga a lan danin, ruang an phum thenkhat chu hmun dang mi an ni a.

Rawlthar pakhat 1550 BC-a an phum chu Mediterranean Sea bul vel rama mi a ni a; chu mai bakah, metal worker, 2300 BC hun laia phum, "Amesbury Archer" tia an sawi pawh, Germany-a alpine foothills bul vela seilian kha a ni. "Boscombe Bowmen" pawh kha, Wales atang emaw, Brittany atang emaw, France atang emawa he hmuna kal hi niin a lang.
A lehlamah chuan, Sheffield University-a Mike Parker Pearson khan, Stonehenge hi Serh leh sang thil hmanna hmun a ni a. Durrington Walls leh River Avon-te nena an awmna hmun inhnaivai tak niin a sawi a.

Durrington Walls Henge awmna vel saw minungte chenna a ni a, Stonehenge erawh Mitthi hmun a ni. Stonehenge pawh pheinaa Avon awmna phei vel chu, minung leh mitthite khawkar kawng ritual passage niin a ngai.

Tin, Sakhua, Thlarau leh chhungril lam nena inzawm tlat angin sawi mah se, Stonehenge chu Khawvel pawn lama thil awm thlirna hmun (celestial observatory) a ni a. eclipse, solstice, equinox leh celestial events dangte hrilhlawk theihna niin an sawi.

University of Sheffield-a British researchers-te chuan, Stonehenge hi 'Muanna leh Inpumkhatna entirna symbol atana sak niin an ngai bawk. A chhan chu, khatih hun laia Britain Neolithic mite kha inpumkhatna lam hawi an ni a, ram tihralmuan chu an thupui zinga mi a ni.

Folk tale atanga a lan dan chuan, "Ireland rama nu pakhat hnen atangin khang lungpuite kha Ramhuaiin a lei a.

A funkhawm a, Salisbury ruamah a phur phei a. A kawng laka Avon hmunah lungpui pakhat a thlauh a, a bak zawng chu Salisbury a thlenpui ta a ni." Arthurian legend-a a lan dan erawh chuan, Milian (giant)-te tanpuinain Merlin-a'n Stonehenge chu a siam a ni. Geoffrey ziah dan chuan, Stonehenge lungpuite hi healing rocks an ni a, Giant's dance tih a ni. 

Giants-ho khan, intihdamna atan Lungpuite chu Africa atangin Ireland-ah an la phei a ni.
15th-century hun laia king Aurelius Ambrosius chuan, Saxon-ho nen an indo tum a Noble 3,000 thi tate hriatreng nan Lungpuite chu Salisbury-a phun a duh a, Merlin-a thurawn bawhzuiin, a hmun atan Stonehenge hi thlan a ni ta a ni.

A chanchinah chuan, Lal khan, Merlin, Uther Pendragon (Arthur-a Pa) leh knights 15,000 lai mai chu, ireland rama Lungpui inhung thluah kha va tichhe turin a tir a. Chu an va kalna hmun tur chu Giant-hovina Mount Killaraus-a lungpui an phun chu a ni.

Chuta an va kalnaah chuan irish mi 7,000 lai an that a, mahse, knights-hovin hruihrualin lungpui chu pawh tawlh an tum a, an thei hauh lo. Amaherawhchu, Merlin-a'n "gear" leh a thiamna hmangin a titlu a, Britain lamah lak phei a ni thei ta a ni.

Saxons legend dang leh Britons legend dangah chuan, king Hengist chuan, Brythonic warriors-ho Ruai kilpuiah a sawm a, mahse, a mite chu thu pe in, Brythonic sipaiho chu an that ta chiam a, mi 420 lai an that a ni.

Hengist chuan, a thiltih hriatreng nan Stonehenge lungpuite kha a phun tlar ta a ni.

Stonehenge hi Tu siam nge tih leh, eng atana siam nge tih chiang takin hriat theih ni lo mah se, awmze thuk tak chu a nei ngeiin a rinawm....(Opeey-a khiangte)


★★★


Previous
Next Post

No comments:

Thanks for your comment.