THIHNA PUMPELH THEITU TE MI VANNEI TE


 THIHNA PUMPELH THEITU TE MI VANNEI TE

★Opeey-a Khiangte
_______________________________________
Mi vannei leh vanduai kar hi a hla a ni.. Thihna meuh pawhina a umphak lohho chu bih thla leh zar zar mai teh ang u hmiang..


♣ 10. Elizabeth Proctor (1652-Unknown) :  Dawithiam leh a kaihhnawih thila inhnamhnawih reng reng chu tihhlum an nih zel hun lai a nih angin, Salem Witch Trials (1692-93)-ah khan, Elizabeth Proctor leh a pasal chu, Dawithiamna lama inhnamhnawihna neia puh an ni a.

Trial zawhah chuan thi tura an chungthu rel a ni ta a ni. Elizabeth chu rai/naupai lai a nih avangin, nau a hrin zawha tihhlum zawk turin tihhlum hun tur chu an sawn hlansak a. A pasal chu August 19, 1692-ah tihhlum a ni a.

Chutih lai chuan, Governor a inrawlh ta thut mai le! Evidence mumal tak awm lo va thiamloh chantir 153 lai mai chu a chhuah zalen vek a. Chung zingah chuan Elizabeth pawh a tel ve ta hlauh mai a ni.
——————————————————


 ♠ 9. John Henry George Lee (1864 – Circa 1945) : John Lee chu, amah hnathawka chhawrtu, Miss Emma Keyse-i a thah thubuaiah man a ni a. Miss Emma Keyse-i chu Hachhekin a chhek a, a hrawkah chemtein a zai bawk a, a in chawpin a halsak ta a ni.

Tichuan, John Lee chu khaihlum tura a chungthu rel a ni ta a ni. Khaihlum tur niah chuan, Exeter Prison lamah hruai phei a ni a.

A nghawnga khaihlumna tur hruihrual awm sa ran chung chuan trap door zawnah a ding a. chu a dinna lai trap door chu a inhawng thut ang a, chutah chuan a inkhai hlum nghal zur mai dawn a ni. Mahse, vanneihthlak takin, trap door chu a inhawng fuh thei der lo mai a!

Vawi thum an tihnawn hnu pawha a inhawn theih loh zel avangin, Home Secretary chuan, John Lee-a hremna chu tihnepsakin, damchhung Jail tang turin a ti ta zawk a ni.
——————————————————


 ♥ 8. Zoleykhah Kadkhoda (1977) : Iran rama Hmeichhe la upa lem lo tak pakhat, Zoleykhah Kadkhoda-i chu Uire-a puh a nih angin man a ni a. Tichuan, hrem nan denhlum ngei tura rel a ni ta a ni.

Denhlum reng reng chu, an kawnga chin hnuai lam zawng leiah an phum a, chutia chesawn thei lo va an awm chu lunga vawm remchang tak a ni a. an vawm chiam a, rei lo teah an vawm hlum ta der zel mai thin a ni.

Kadkhoda-i pawh chu deng hlum ngei turin an kawng chin hnuai lam zawng chu an phum a. Lungin an vawm tan chauh tihah chuan, denhlum duh lotu an lo awm ta nuk mai le! Mahse, thenkhatin lung chuan an la deng/vawm chhunzawm zel a.

Thi a an ngaih tak avangin an vawm lai chu an titawp a, Kadkhoda-i chu thi tawha ngaiin Morgue lamah an la phei a. Morgue awmna hmun an va thlen phei chuan, thi lovin a la thaw (breathe) tih an hre ta mai le! Tichuan, Hospital an panpui a, a damchhuak leh ta hlauh mai a ni.
——————————————————

 ♦ 7. William Duell (Circa 1724) : Kum 17 mi William Duell-a chu, London-ah, Sarah Griffin-i a pawngsual a, a thah nghal avangin man a ni a, thi tura a chungthu rel a ni. executioner-te'n 20 minutes chhung (20 minutes chu midang an khaihlum reng reng an khai reng zawng a ni tlangpui thin) an khai a. 

Misual khaihlum ruang Medical institutes-a zirlaite inzir nana pek chu tih danphung a ni a. Chutiang chuan Duell-a taksa pawh chu Surgeons Hall-ah dah phei a ni a. 

A taksaa thawmhnaw inbel chu hlihsakin, endika zai mai turin Board-ah an zalh ta zar mai a. Mahse, chhiahhlawhhovin, a lo thaw leh hlawp hlawp lai an va hmu a. Chutih lai chuan, Duell-a chu a thi nasa hle a. 

Mahse, an bawihsawm a darkar 2 a liam hnuin, amahin a thu tung thei leh ta hlauh mai a ni. Tichuan, Duell-a chu prison lamah an thawn kirleh ta a. Thuneitu lamte'n a case chu tihnepsakin, khua atangin hnawhchhuah nise an ti ta zawk a ni. 
——————————————————


♣ 6. John Smith (Circa 1661 To After 1727) : England mi, John Smith chu, mi in rawk case-ah man a ni a, Thi tura rel niin Tyburn gallows-ah khaihlum tur a ni. Tyburn-ah chuan, khaihlum tura khai a ni ta a. 

Chutia a inkhai thlak zar lai chuan, rei tak na tuar lo va a thih vat theih nan, a chhungte leh thiante'n Smith-a keah an lo pawt vak a. Mahse, mi thenkhatin, Smith-a ke chu chho zawngin an lo dawm ve bawk a. 

15 minutes chhung a inkhai hnuin, mipui lam chu, Smith-a chungah zahngaihna lantir ni rawh se tiin an aurual thup thup a. Mipui duh dan chu hnial ngam lovin, thuneitute'n Smith-a khaina hruihrual chu an tihchattir a. 

A piah lawka inah lak phei niin, chu inah chuan a harhchhuak leh ta hlauh a. A hnuah, chhuah zalen a ni ta a ni. Tichuan, a hna ngai, in rawk bawk chu a thawk leh a. 

Tum thum ngawt man a ni leh a, a tum thumnaah chuan, rukru case-in an man leh ta tho a. Khua atanga hnawhchhuah turin a chungthu rel a ni ta a ni. 
——————————————————



♠ 5. Anne Green (1628 – 1665) : Anne Green chu kum 1650 khan naute that thubuaiah man a ni. Naute chu ama fa a ni a, amah hnathawka chhawrtu tupa nena an fa a ni. Green chuan, a rai tih an hriat loh nan a inthup tlat a. Tin, nau chu thi sa in a hring a ni.
Naute ruang chu thukru mah se, hmuhchhuah a ni ta tho va. Green chu man a ni a, khaihlum turin a chungthu an rel ta a. An khai laiin, a hmaa Anne Green-i'n a lo ngen lawk tawh angin, a thiante'n a taksa inthen chu an lo pawt a ni.
A thi ngei em tih chian nan na takin an vua a. Tichuan, an la thla, a thi e tia puangin medical student-ho kutah an hlan a. Mahse, mitthi emaw an tih kha a lo la thaw se se a ni tih an hmu ta a! An buaipui chiam hnuin a damchhuak leh ta hlaih a ni.
Chu thilthleng avang chuan, Green-i kha pawisawi lo a nih vangin Pathian kutin hna a thawk nia ngaiin, Anne Green-i chu chhuah zalen a ni ta a ni.
—————————————————— 


♥ 4. Maggie Dickson (Circa 1700) : Anne Green ang thovin, Maggie Dickson pawh, a fa, nausen thah thubuaiah man a ni a. Chu nausen chu, khualbuk nghaktu (Inn keeper) fapa nena an fa a ni. 

A rai lai khan a rai tih chu mi hriat hlauvin a thup hle a. Dan pangngai ang lo takin, naute chu thla kim lovin a piang a, ni tlem te hnuah a thi zui ta reng a ni. Luia han paih em chu a thei bik lo pawh a ni ang, luikamah a hnutchhiah kha a ni a. 

A hnuah, nausen chu chhar a ni a, naute nu pawh Maggie a ni tih an hrechhuak leh ta bawk a. Tichuan, Maggie chu Grasssmarket-ah tihhlum tura hruai a ni. An khaihlum hnuin, a ruang chu Mitthi kuangah an zalh a. 

Mahse, Thlanmual lam an panpui laiin a rawn harhchhuak leh a, Mitthi kuang chu chhung lam atangin a rawn tiri ta dawt dawt a. Chutia a lo nungleh ta chu Pathian duh danah ngaiin, an chhuah zalen ta a ni. 

Chu mai bakah, Maggie Dickson chu Legend tiin an chawimawi a, Half-Hang it Maggie tiin an sawi thin bawk a. Tin, Grassmarket-ah a hming chawi Pub a awm leh bawk a ni. 
——————————————————


♦ 3. Joseph Samuel (1780-1806) : Samuel-a leh a gang-ho chu, rukruk leh Police thah thubuaiah man an ni a. Khaihlum tuma Joseph Samuel-a an khai dan chanchin leng vel chuan mipui a hip ta hle a, execution spot-ah chuan mipui an va kalkhawm ta chiam mai a ni.
Khaihlum turin hruihrualin a nghawng an vet tawh a, Samuel-a dinna Cart chu nawrsawn a ni a. Mahse, hruihrual a chah avangin inkhaikang lovin Leiah a tla thla ta daih mai a.
Chu veleh mipui lam chu an ri ta mur mur mai a! An han khai nawn leh a, mahse, hruihrual chu a pit leh deuh a, Samuel-a ke chuan lei a zuk dek pha leh ta tho a.
Mipui lah phawklekin an lo au dur dur mai bawk si a. A vawi thumnaah pawh hruihrual chu a chat leh ta tho mai! Mipui lam chuan, Samuel-a khaihlum tumna tluang lo lutuk chu, Pathian atanga thilmak lo thlengah ngaiin, Samuel-a chhuah zalen phutin an au ta chel chul mai a ni.
Governor an chah ta thuai a, ani chu lo kalin, thil awm dan a han endik a. Samuel-a chu khaihlum lovin, damchhunga Jail tang turin a ti ta zawk a ni.
—————————————————— 


♣ 2. Wenseslao Moguel (Circa 1880) : Wenseslao chu Mexican revolution khan man a ni a, kum 1915 khan thi turin a chungthu relsak a ni. 

Tichuan, firing squad-te'n vawi 9 lai an kap a, a vawi 9-naah silaimu a Lu takah a lut a. Mahse, mak tak maiin, Moguel chu a thi lo mai ni lovin Prison atangin a tlanchhuak thei ta tlat a ni! Kum 1937 khan, Ripley’s Believe It Or Not radio show-ah a va tel ve leh ta nghe nghe a ni. 
——————————————————




♠ 1. Willie Francis (1929 – 1947) : kum 16 a nihin, Willie Francis chu, United States-a electrocution hmanga an tihhlum thelh thuak (failed execution) hmasak ber a ni. 

Hnathawka ruaitu Francis a thah avangin, man a convicted a ni a, electric chair-a tihhlum tura a chungthu rel a ni.

Khatia electric chair-a an hrem lai hmutu witnesses-te report danin, Willie Francis chuan La thla rawh u!  La thla rawh u!  Ka thaw duh! a ti a. Report dang lehah chuan, 'ka thi dawn lo! a ti bawk a ni.

Chu chu executioner-te'n mak an ti hle a. A hnua an hriatchhuah tak chu, electric chair khan hna a thawh dan turin a thawk lo a. A chhan chu, electric chair kha, zurui prison guard-te'n an rem fuh lo deuh a lo ni.

Tichuan, Willie chu a thih tak si lohvah chuan, hrem nawn lovin an ngaidam ta rih a. Mahse, kum khat hnuah, electric chair-in tihhlum a ni leh ta tho a ni.(Opeey-a Khiangte)

★★★★

Previous
Next Post

No comments:

Thanks for your comment.