ASSAM FOREST ENKAWL MEK KM 509 Sq MILES HUAMCHHUNG HI MIZORAM VEK A NI



Vanlalhuma Kawlni,
Convener, Operation Mizoram

Kum 1870 kum khan Hringchar Thingpui huana Hnathawk ( Manager) James Winchester chu Mizo Lal Bengkhuaia pasaltha ( Chawma ) leh a thurualpui ten * Kan ram rawn neka an hriat vangin * An that a, A fanu Mary Winchester ( Zoluti ) chu an man nghal a, Hei thil hi sual vang lam aiin Ram humhalhna thil anih zawk hmel a, Hetizawng hian kan ngaihtuahna pawh kal se, a tha zawk awm e. Heng hunlai hian Mizoram hian Tuna Cachar District zau tak hi a huam veka, Tu ram thuhnuai leh awpbehna hnuaiah mah awmlo ( Indipendent Country ) mahnia ro inrel hnam kan ni.

James Winchester thah nghawng kalzel chuan Lushai Expedition a rawn hring chhuak ta a,  British awplai mek Assam thingpui huan hrul ah chuan Cachar ramri chu British - India sawrkar @Foreign Deptt chuan  thuchhuah siam in Ramri a kham ta a, ( vide Noti. No2299 p. 20 August 1875 ) He Notification ah hian hetiang hian tawngkam pawh an hmang a. ....... Southern frontier of the district of Cachar tiin ) He ramri an kham felna chhan nia lang chu, Mizoten Cachar ramri an pelh tawhloh nan leh British awp chhunga mihring ( Vaiho) te pawn an pelh bikloh na turin anih hmel , he dan bawhchhia te hremna pawh hi A hunlaia India pawisa cheng Sangkhat  lawih a ni a, Bawhchhiat mai mai chi pawh niin a langlo

Mizoram ah hian Tunhma zawng chuan,  Mizo Lalte rorelna Dan  Ziak loh,( Un written Law ) tihloh chu eng dan mah ala awm ngai lova, Kum 1874 ( The Schedule District Act 1874 ) Hmanga British in min awp ( awpluih) atang chiah khan Dan awmna ram alo ni ta ani.He dan hi tunlaia India in Autonomous District Council awpna dan atana a hman chhoh tak zel ( ang ) hi a ni.

Heng dan an lo siamna chhan hi Min hmangaih vang anih loh chuan, Anmahni tana tha tur leh Rorel awlsam zawk ( administrative convenient ) atan anih a rinawm. Tichuan kum 1877 ah Cachar District leh Mizoram inkar Ngawdur pui chu ,INNER LINE RESERVED FOREST tih hming puttir  in Assam Gazzete ah Chief Commissioner hminga chhuah a ni.A location pawh hi LUSHAI TERRITORY huam chhung tia ziah thlap ani bawk.

Heng atanga thil awmzia nita chu...

1. Inner line Reserved Forest hi Mizoram ( Kan pi leh pute humhalh chin, British sawrkar pon a pawm thlap vanga an ziah ) ani tih a chiang

2. British hovin kan ram an rawn awp dawn hian, Anmahni dan siam a lalber theih nan Dan awmsa ( alo awm tak palh pawh in) Notification siam in, cancel na an siam hmasa thlap phawt ani.

3. Keini ziaka Engmah la dah ve thiamlo kha, Record fel tak nen Engkim an lo tifel thlap hi thil lawmawm tak a ni.

Chutichuan, British ho Dan min siam sak  The Schedule District Act 1874 hian Mizoram a Dan siam theitu chu He dan in thuneihna a pek ( Governor Gen ? ) chauh a nih thu a chuang a,He dan ang chi hi Tuna kan Autonomous Council hovah pawh hman mek ala ni a,( State Assembly ai pon Governor a thu ang deuh hian ) Hetiang anih avang hian Tunlaia kan thu inchuh lar tak, 1930/33 vel laia Assam Chief Secretary in Inner line Chungchanga Notification alo chhuah ve ngawt hi, Eng dan tlawhchhan mah awmlo ani a,Engvang maha pawm theih anilo.Inner line hi rinthat emaw tih danglam ngai pawh lo ni tase,  The Schedule District Act 1874 Hmanga thuneitu chauhvin a khawih theih a ni a,Bengal Eastern Frontier Regulation Act tlawhchhan a Rin leh Assam CS tih velin an lo rin ve ngawt theih ani lo tihna a nih chu...Chutichuan, Assam sawrkar lamin He an CS line rin ( 1933 ) hi Constitutional boundary ani , tia an tang leh Kan Mizoram sawrkar ( RC Thanga Advocate Gen.GOM leh Pu C . Chawngkunga Chairman Boundary Commission ) ten an lo pawmpui ( anga lang ) hi thil pawi tak ani a, Assam lam tanna hi Dan inghahna diklo , phehthlak awlsam tak ani tih Mizo zawng zawng ten tun atang chuan hre theuh teh ang u. Tin , Bengal Eastern Frontier Regulation hi Ramri khamna Dan ni lovin, Criminal Law lam concern ani tih kan hriat a tul bawk.

A tawpna atan chuan ...Kan sawi ban theihloh Khulai ram 509 sq km chhung khu, Mizoram a ni chianga,A nilo tih inziahna pakhat mah dan tlawhchhan a awm heklo,UT kan nih khan, Mizoram chuan, Mizo District Council Boundary a chhawm nghal ang tih a ni a,( North Eastern Areas Re- Organsation Act 1971 )  Mizoram state Act 1986 ah pawh UT ramri a chhawm ang tih ani leh mai bawk.

He thu ah hian, Enge kan dinna tur kan tih chuan....District Council kan nih lai pawh in He Inner line Reserved hi Kan huamchhung anih avangin, Revenue pawh kan chang vek tih kan record hlui atang pawhin a hriat theih.Kan Lalte rorellai atanga Kan ram hi Min awptu British ho khan an hrechiang a,Chumi mil thlap chuan, Cachar District Ramri hi an lo kham fel vek a,  Cachar chhak chiaha awm Mizoram tan Hei hi Ramri ani nghal lo theilo,British hovin Min awp hnu, 1877 ah Reserved Forest an siam a,Chu chu LUSHAI TERRITORY  tiin an dah fel leh thlap bawk....Hetiang a ni chunga Khulai ram khu kan humhim lova, kan hloh anih chuan, Mizo hnam hi kan pi leh pute thlah nitlak kan nilo hial ang. Tin, Vairengte thlang inner line hi Mizoram Ramri a ni titu leh kan ramchin humhalh ngamlo Sawrkar leh Party hi   Mizo mipuite hian hnawl lawng lawng a hun ta khawp mai.

Note : He Assam - Mizoram boundary hi kan State Revenue Deptt siam fela Record vawngtu tur ani a,Tunthlengi Ramri record an la neilo te hi ,,,,Vawiin thlenga Sawrkar kaihhruai tawh te thiamloh liau liau a ni Zoram hmangaih thu sawi ngam tur pawh an ni tawhlo.

Heng ramri fello chingchhuaka Ti fel tur hian tuna kan politician te hi an rintlak thlawt loh avangin...OPERATION MIZORAM chuan chak takin hmalak a tum a,India PM , H/M , Assam CM leh Mizoram CM bakah NGO lian te hnenah Ramri dik hriattirna lehkha,  Thudik puanchhuahna ( White paper ) siam thuai a tum dawn a ni.OM hmalakna hi Mizo zawng zawng in min thlawp ngei kan beisei ani.

OPERATION MIZORAM
   For Better Mizoram
Previous
Next Post

No comments:

Thanks for your comment.